به نقل از «ایران اکونومیست»

بانک‌ها به جای مسکن «مال‌» می‌سازند

تاریخ انتشار: ۱۲ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۶۶۱۲۵۰

آمارها نشان می‌دهد، اغلب بانک‌ها منابع خود را در پروژه‌های بزرگ مال‌سازی یا پرداخت تسهیلات به شرکت‌ها و زیرمجموعه‌های مرتبط با خود مصرف کرده‌اند، به همین دلیل سهم تسهیلات برای ساخت‌وساز مسکن مردم بسیار اندک است.

 

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، نهضت ملی مسکن که قرار است در آن با ساخت ۴ میلیون مسکن، بخشی از مشکل مسکن مردم حل شود، اکنون به مانع کم‌کاری بانک‌ها در پرداخت تسهیلات برخورد کرده و سرعت روند آن کند شده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

طبق قانون «جهش تولید مسکن» بانک‌ها موظف‌ هستند ۲۰ درصد تسهیلات پرداختی کل نظام بانکی را به بخش مسکن اختصاص دهند، به طوری که این میزان در سال اول اجرای قانون کمتر از ۳۶۰ هزار میلیارد تومان نباشد.

از همان ابتدای طرح نهضت ملی مسکن، بانک‌ها بنا را بر ناتوانی در پرداخت این میزان قرار دادند و بانک مرکزی نیز همان میزان حداقل ۳۶۰ هزار میلیارد تومان را به بانک‌ها ابلاغ کرد. حال‌ آنکه بانک‌ها در سال اول اجرای قانون و طبق آمار تسهیلات پرداختی شبکه بانکی، ۳۷۶۰ هزار میلیارد تومان وام‌دهی داشتند که باید طبق قانون، تنها ۷۵۲ هزار میلیارد تومان آن در حوزه‌ی نهضت ملی مسکن صرف می‌شد، اما بانک‌ها نه تنها میزان قانونی ۲۰ درصد تسهیلات، بلکه همان رقم حداقلی را نیز پرداخت نکردند.

*مردودی اکثر بانک‌ها در پرداخت تسهیلات به بخش مسکن

اعداد و ارقام پرداختی بانک‌ها به بخش مسکن نشان می‌دهد که اکثریت بانکها توجهی به قانون و طرح نهضت ملی مسکن نداشته‌اند؛ چنانکه از بین ۲۷ بانک و موسسه اعتباری، ۱۹ بانک زیر ۵ درصد از سهم تعیین شده توسط بانک مرکزی را پرداخت کرده‌اند و از بین این ۱۹ بانک، عملکرد ۹ بانک نیز صفر بوده است. نمودار زیر، عملکرد بانک‌ها را در دوره‌ی یک ساله‌ منتهی به شهریور ۱۴۰۱ و دوره‌ی از شهریور ۱۴۰۱ تا فروردین ۱۴۰۲ را نشان می‌دهد.

مقدار اندک و سیر نزولی نسبت تسهیلات اعطایی بخش مسکن به کل تسهیلات بانکی نیز مؤید این مطلب است که هیچ‌گاه پرداخت تسهیلات به بخش مسکن جزء اولویت بانک‌ها نبوده است؛ چراکه طبق آمارها از سال ۱۳۷۸ تاکنون این نسبت در اکثر سال‌ها زیر ۶ درصد بوده و بیشترین رقم آن مربوط به سال ۱۳۸۹ با ۱۱.۲ درصد است. در حالی که همین نسبت در کشورهایی همچون سوئیس و هلند به ترتیب ۴۸.۸ و ۱۸.۹ درصد است.

*سرازیر شدن منابع بانکی به سمت «مال سازی»

بهانه ناتوانی شبکه بانکی در پرداخت تسهیلات نهضت ملی مسکن و عملکرد ضعیف آن‌ها در این مورد در حالی است که در همین سال‌ها و به ویژه از سال ۱۳۹۵ که تسهیلات پرداختی به بخش مسکن به شدت کاهش یافته است، بخش زیادی از منابع بانک‌ها به سمت مال‌سازی سرازیر شده است؛ به طوری که در همان سال‌ها اسامی بسیاری از این مجتمع‌های تجاری – تفریحی، در سایت رسمی بانک‌ها قابل مشاهده بوده و سال گذشته بار دیگر در برنامه‌ای از صدا و سیما اسامی آن‌ها منتشر شد.

بر اساس اطلاعات مندرج در سایت بانک آینده،‌ به عنوان نمونه یکی از معروف‌ترین این مال‌ها، ایران مال با زیربنای یک میلیون و ۷۰۰ هزار مترمربعی، متعلق به بانک آینده است که با ۵۰ هزار میلیارد تومان منابع این بانک ساخته شده است که عنوان بزرگ‌ترین مال خاورمیانه و پنجمین مال بزرگ دنیا را نیز از آن خود کرده است تا نشان دهد، بانکی که توانایی پرداخت ۱۱ هزار میلیارد تومان سهم سال اول تسهیلات مسکن متعلق به خود را ندارد و از این میزان ریالی پرداخت نکرده است، توانایی خلق چه شگفتی‌هایی را دارد.

نمونه‌های دیگری از برج‌های تجاری که در سال‌های متعدد و با تسهیلات کلان بانکی ساخته شده‌اند و مانع رسیدن این تسهیلات به بخش‌‌های با اولویتی همچون مسکن شده‌اند و شامل مجموعه‌هایی مجتمع تجاری – اداری پیروزی متعلق به بانک پارسیان، مجتمع تجاری – اداری امید و مجتمع تجاری پارمیس و مجتمع تجاری پردیس شرق متعلق به بانک سپه، اطلس پلازا پروژه مال‌سازی بانک انصار و ادغام شده در بانک سپه، برج جام ساخته شده با منابع بانک ملت، مجتمع اصفهان سیتی سنتر و سرزمین ایرانیان در استان مرکزی حاصل مال‌سازی بانک گردشگری است.

*منابع بانکی در خدمت بانک یا مردم؟

 این موارد تنها بخش اندکی از ده‌ها مجتمع بزرگ، با زیربناهای بالای ۵۰ هزار مترمربع هستند که بانک‌ها در طول سالیان متمادی به ساخت آن‌ها سرگرم شده و سپرده‌های بانکی و منابع خلق شده را به آن‌ها تزریق کرده‌اند.

همچنین آمار تسهیلات و تعهدات کلان و اشخاص مرتبط بانک‌ها نیز نشان می‌دهد که بانک‌ها تمایل بیشتری به اعطا تسهیلات به برخی اشخاص خاص و شرکت‌های زیر مجموعه خود و کارکنانشان دارند.

کمیسیون اصل ۹۰ مجلس نیز سال گذشته گزارشی منتشر کرد که نشان می‌داد، بانک‌ها تخلفات گسترده‌ای در این زمینه داشته‌اند؛ چنانکه برخی از بانک‌ها تا ۸۰ برابر سقف مجاز، به اشخاص مرتبط با خود تسهیلات پرداخت کرده‌اند.

همچنین طبق گزارش بانک مرکزی در پایان شهریور سال ۱۴۰۱، مانده تسهیلات و تعهدات اشخاص مرتبط بانک‌ها ۲۰۰ هزار میلیارد تومان بوده است که این رقم ۳ برابر تسهیلاتی است که به بخش مسکن پرداخت شده است.

پرداخت این میزان تسهیلات خارج از چارچوب در حالی است که بسیاری از مردم برای تأمین سرپناه خود نیاز به این منابع دارند، چراکه هزینه‌های مسکن در حال بلعیدن درآمد آن‌هاست و آن‌ها مجبورند برای تأمین مسکن از بسیاری نیازهای خود چشم‌پوشی کنند.

*پول مردم به مردم بازنمی‌گردد!

علاوه بر این، رشد سرسام آور قیمت مسکن در چند سال اخیر نیز باعث شده که خرید این کالای بادوام برای بسیاری از دهک‌ها به آرزو تبدیل شود؛ به طوری که به گفته مجتبی یوسفی، عضو کمیسیون عمران مجلس، رشد قیمت مسکن و زمین باعث شده تا اگر سه دهک اول جامعه بخواهند اقدام به خریداری مسکن با این درآمدها و نرخ تورم کنند باید ۱۲۰ سال صبر کنند یا به عبارتی می‌توان گفت ۱۲۰ سال طول می‌کشد تا صاحب مسکن شوند.

با وجود شرایط سخت پیش آمده، بانک‌ها حاضر به انجام وظیفه و مسئولیت خود در برابر مردم نیستند. در همین زمینه بهزاد رحیمی، عضو کمیسیون عمران مجلس گفت: «متأسفانه بانک‌ها در طرح نهضت ملی مسکن اصلاً همکاری ندارند و حتی برخی از بانک‌ها وام‌های مسکن را با سود ۱۸ تا ۲۳ درصد به مردم تخصیص می‌دهند که خودش به نوعی یک مشکل است.»

رحیمی افزود: «متأسفانه بانک‌ها نمی‌توانند با موضوع اعطای وام با سود پایین کنار بیایند، اما اگر تسهیلات در نظر گرفته شده به موقع در دسترس مردم قرار بگیرد، می‌توانیم بخش عمده‌ای از مشکلات بر سر راه ساخت‌وساز و تحویل مسکن را برطرف کنیم.»

به نظر می‌رسد، بانک‌ها همچنان تمایل دارند تا منابع خود را به پروژه‌هایی اختصاص دهند که آورده چندانی برای مردم به‌ویژه طبقات پایین جامعه ندارد، به علاوه با مظلوم نمایی قصد دارند که عدم پرداخت تسهیلات به بخش مسکن را ناشی از نداشتن توان پرداخت و زیاد بودن بار این تسهیلات جا بیندازند، حال آنکه عملکرد آن‌ها خلاف این موضوع را نشان می‌دهد.

لذا وزارت راه و شهرسازی و دیگر نهادهای مرتبط با این جریان باید به جد پیگیر حق قانونی مردم و مسئله اولویت‌دار کشور شوند و به هیچ عنوان از این حق کوتاه نیایند.

پایان پیام/

منبع: ایران اکونومیست

کلیدواژه: هزار میلیارد تومان پرداخت تسهیلات تسهیلات پرداخت تسهیلات به بخش نهضت ملی مسکن مجتمع تجاری بخش مسکن نشان می دهد منابع بانک بانک ها مال سازی سال ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۶۶۱۲۵۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

رشد ۳۰۰ درصدی تسهیلات مسکن در خوزستان

مدیرکل بنیاد مسکن خوزستان گفت: تسهیلاتی که امسال دولت برای خوزستان مقرر کرده نسبت به مدت مشابه سال گذشته بیش از ۳۰۰ درصد رشد داشته است. - اخبار استانها -

روح الله عمادی در گفت و گو با خبرنگار تسنیم در اهواز گفت: حساب 100 در سال 58 با فرمان تاریخی حضرت امام، با نیت و هدف کمک به ساخت مسکن برای محرومان تاسیس شد و  گروه‌های مختلف مردم در آن زمان کمک‌هایی در جهت ساخت مسکن به حساب پرداخت می‌کردند، اما اکنون آن شور و شوق کمتر شده است، لذا خواهش می‌کنیم افرادی که توان دارند نسبت به این امر اقدام کنند تا حساب به معنای واقعی فعال و مسکن‌سازی برای محرومان انجام شود.

مدیرکل بنیاد مسکن خوزستان با اشاره به آخرین آمار حساب 100 در سال 1402، گفت: در خصوص این حساب در استان جهشی از سوی کمک خیرین و بنیاد مسکن رخ داده است، به گونه‌ای که به همان میزان کمکی که به حساب 100 صورت گرفت، بنیاد مسکن نیز مبلغ اضافه کرد و به این ترتیب سال گذشته تقریبا 25 میلیارد تومان در جهت تکمیل، تعمیر و تجهیز مسکن برای افرادی که مستحق بوده‌اند، شناسایی و پرداخت شد که این چند برابر کل مبلغی است که از ابتدای حساب 100 تا‌کنون پرداخت شده بود، البته به این میزان قانع نیستیم.

وی اضافه کرد: با وجود خیرین خوب، صنایع، پتروشیمی‌ها و .. که در خوزستان وجود دارد جای کار بسیار است و می‌توان از محل مسئولیت‌های اجتماعی، مبالغی را به حساب 100 پرداخت، لذا خواهش داریم این حساب تقویت شود تا بتوانیم مشکلات سطح جامعه و افرادی که نیازمند هستند را کمتر کنیم.

مدیرکل بنیاد مسکن خوزستان با بیان اینکه نیاز بود یک دستگاه اجرایی در کنار حساب بانکی، برای پیگیری کارها وجود داشته باشد، تصریح کرد: بنیاد مسکن با سرفصل مسکن برای محرومین تشکیل شد که قطعا جوانب مسکن برای محرومین نیازمند طرح بوده که امروز در روستاها با عنوان طرح هادی شناخته شده است؛ براساس برنامه‌های پنج ساله توسعه‌ای که در کشور وجود داشت، قرار بر این بود که تا پایان برنامه ششم روستاهای بالای 20 خانوار طی طرح هادی رسیدگی و ساماندهی شوند.

عمادی با اعلام اینکه 2 هزار و 260 روستای بالای 20 خانوار در خوزستان وجود دارد، عنوان کرد: همه این روستاها به عنوان یک سند بالادستی طی طرح شده‌اند و مازاد بر این تعداد تا 3 هزار روستا نیز تعیین محدوده و تهیه طرح شده‌اند که این میزان در کشور رتبه بسیار خوبی است. همچنین موفق شده‌ایم علاوه بر تکلیف روستاهای بالای 20 خانوار، قریب به 800 روستای زیر 20 خانوار را هم تعیین محدوده کنیم.

وی افزود: در سطح کشور استان‌های فارس، سیستان و بلوچستان و اصفهان هم‌تراز هستند که به طور مثال، فارس با اختلاف قریب به 500 روستا را اجرا کرده و می‌توان گفت خوزستان در این مورد پیشتاز است.

اختصاص 298 میلیارد تومان قیر رایگان در سال جاری

مدیرکل بنیاد مسکن خوزستان با بیان اینکه در اجرای طرح هادی، آسفالت معابر درخواست بسیاری از افراد بوده است، تصریح کرد: دولت سالانه میزان قیری را مصوب کرده و تحویل دستگاه‌ها می‌دهد، در سال 1402 سهمیه قیر رایگان خوزستان 160 میلیارد تومان بود که با تفاهم مجموعه عمرانی استانداری با بخشداران و دهیاران، این سهمیه را برای سال جاری به 298 میلیارد تومان رسانده و رشد صددرصدی را رقم زدیم.

وی ادامه داد: در یک سال گذشته پنج میلیون متر مربع در سطح روستاهای خوزستان صورت گرفته در حالی که در مدت سه سال گذشته حدود 2 میلیون متر مربع انجام شده بود بنابراین این عدد چشمگیر و امیدوارکننده است.

توسعه روستاها با گردشگری شدن

مدیرکل بنیاد مسکن خوزستان با اشاره به سنددار کردن خانه های روستایی گفت: تا امروز 200 هزار جلد سند صادر شده و در سال 1402 نیز برای 7 هزار و 600 واحد سند صادر شده است. همچنین در برنامه امسال قصد داریم 10 هزار جلد سند دیگر صادر شود و این یک اقدام مثبتی است که تثبیت مالکیت‌ها و اخذ تسهیلات بانکی برای روستاییان را به همراه دارد.

عمادی با اعلام اینکه در دولت سیزدهم و در خوزستان در حوزه عمران روستایی 2 موضوع در حال انجام است، عنوان کرد: اگر در روستا اقتصاد وجود نداشته باشد، مردم در روستا نمی‌مانند و حاشیه نشینی یکی از مشکلات امروز جامعه شهری است، لذا روستاهای هدف گردشگری یکی از این پروژه هاست تا بتوانیم مهاجرت از روستا به شهر را به حداقل برسانیم؛ اکنون در 6 روستای خوزستان طرح گردشگری انجام شده که بسیار موفق بوده است، پامنار دزفول و خائیز بهبهان از جمله این روستاها هستند.

وی اضافه کرد: همچنین 7 روستای دیگر در حال اضافه شدن به طرح و در بخش مطالعاتی هستند تا تعداد روستاهای هدف گردشگری به 13 روستا برسد.

تصویب 2 روستای خوزستان در طرح منظومه روستایی

مدیرکل بنیاد مسکن خوزستان با بیان اینکه منظومه‌های روستایی پروژه دیگری است که توسط بنیاد در حال پیگیری است، تصریح کرد: هدف از این طرح شناسایی نقاط و قوت های موجود در روستاهاست که توسط مشاورین شناسایی و مطالعات آن انجام می گیرد؛ در کشور 12 استان در حال انجام طرح منظومه روستایی هستند که خوزستان یکی از آن هاست؛ در استان 138 منظومه روستایی مطالعه شده که چند روستا در آبادان و خرمشهر مصوب شده‌اند؛ پس از شناسایی افراد مستعد در منطقه، از طریق تبصره 16 و 18 پیگیری تسهیلات برای آن ها صورت می گیرد.

عمادی با بیان اینکه در مسکن روستایی هدف بنیاد مسکن، ساخت مسکن برای محرومان است، بیان کرد: از سال 84 این طرح آغاز شد که حدود 53 درصد از مسکن های روستایی شناسایی و مقاوم سازی شده و می توان گفت خوزستان متناسب با کشور کار را پیش برده است، در سال های مختلف با هماهنگی و همکاری بانک های عامل نیز به واحدهای قدیمی و فرسوده ای که ممکن است خطر داشته باشند تسهیلات پرداخت می شود.

رشد بیش از 300 درصدی تسهیلات مسکن

وی افزود: تسهیلاتی که امسال دولت برای خوزستان مقرر کرده نسبت به مدت مشابه سال گذشته بیش از 300 درصد رشد داشته است، سال گذشته 5 هزار و 500 واحد بوده که امسال به 17 هزار واحد رسیده است و این فرصت بسیار خوبی است؛ همچنین مبلغ تسهیلات 350 میلیون تومان با سود 5 درصد است که متقاضی تا 3 سال قسط پرداخت نمی کند.

مدیرکل بنیاد مسکن خوزستان با اشاره به بحث بازسازی گفت: در بندر امام 5 هزار واحد مسکونی برای بازسازی در نظر گرفته شده که 3 هزار واحد آغاز و از این تعداد یک هزار و 500 مسکن به مرحله گچ و خاک رسیده و متقاضیان ساکن شده اند؛ تقریبا 250 میلیون تومان تسهیلات به هر واحد نیمه کاره پرداخت شده و براساس صحبت های استاندار با برنامه و بودجه، پیگیر تسهیلات تکمیلی برای این واحدها هستیم.

عمادی در خصوص طرح نهضت ملی مسکن گفت: در خوزستان قریب به 14 هزار واحد در قالب این طرح در حال ساخت هستند، در شهرهای بیش از 100 هزار نفر حدود 7 هزار و 600 واحد به صورت بنیادساز است؛ همچنین 17 هزار و 200 واحد برای متقاضیان شهرهای با جمعیت کمتر از 100 هزار نفر تامین شده که با این وجود همچنان 2 هزار و 900 واحد کسری وجود دارد.

وی افزود: در شهرهایی که اکنون شرایط تامین زمین وجود ندارد روستاهای نزدیک شهرها در نظر گرفته شده به طور مثال در اهواز کریشان 3 و دامغه مد نظر قرار داده شده است.

انتهای پیام/735